تعاریف تراکم و شانه در فرش ماشینی:
شانه به تعداد گره های بافت شده در یک متر از عرض فرش را می گویند. مثلاً در یک فرش هفتصد شانه تعداد گره های موجود در یک متر از عرض فرش هفتصد عدد است. به عبارت آسانتر در هر ده سانت از عرض فرش ۷۰۰ شانه ، هفتاد گره وجود دارد. به همین صورت در یک متر از عرض یک فرش ۱۰۰۰ شانه ، ۱۰۰۰ عدد گره موجود است. برای راحتی موضوع شانه ی فرش را به ریزبافتی نقشه ی فرش تشبیه کنید.
تراکم در تعریف درست همانند شانه است ولی با دو تفاوت:
۱) تراکم به تعداد گره های بافت شده در طول فرش گفته می شود.
۲) تراکم در روش های مختلف بافت با همدیگر تفاوت دارد.
به عنوان مثال در روش بافت واندویل دو پودی در یک متر از طول یک فرش ۵۰۰ شانه، دویست و پنجاه گره وجود دارد و به همین ترتیب در یک متر از طول یک فرش ۷۰۰ شانه با همین روش بافت، سیصد و پنجاه گره موجود است. تراکم نیز همانطور که از نامش پیداست مربوط به فشردگی فرش می شود وکه هر چه بالاتر باشد فرش سنگین تر و سفت تر می شود.
با توجه به این مطلب شما خودتان با یک متر و یا یک خط کش ساده می توانید تعداد شانه و تراکم فرش ماشینی خریداری شده ی خود را محاسبه کنید. البته برای این کار باید به پشت فرش نگاه کنید. حتی برای راحتی کار می توانید به جای شمردن یک متر، تعداد گره های موجود در ده سانتی متر از فرش را بشمارید.
از شانه های پرکابرد می توان به ۳۵۰، ۴۴۰، ۵۰۰، ۷۰۰، ۱۰۰۰، ۱۲۰۰ اشاره کرد.
همچنین از تراکم های پرکاربرد در صنعت فرش می توان به ۲۱۰۰،۱۵۰۰، ۲۵۵۰، ۳۰۰۰، ۳۶۰۰ اشاره نمود.