فرش ماشینی به آن دسته فرشهایی گفته میشود که با بهره گرفتن از ماشینهای بزرگ نساجی برقی بافته میشوند. به این ماشینهای نساجی در انگلیسی Power Loom گفته میشود. بافت فرش ماشینی در این ماشینهای نساجی به صورت خودکار و یا توسط رایانه کنترل میشود.
همراه کاشان سرا باشید…
هنر فرشبافی در ایران قدمتی چند هزار ساله دارد. این هنر مورد مدح هرودت نیز قرار گرفته است. اکنون با تولید فرش ماشینی، این صنعت به صنعتی جهانی مبدل شده است. با استفاده از ماشینهای نساجی صنعتی، فرش ماشینی را میتوان با سرعت و دقت در ظرایف، تولید کرد. به دلیل بالا رفتن سرعت تولید در فرش ماشینی، این فرشها قیمت بسیار مناسبتری نسبت به فرش دستباف دارند.
مواد اولیهی فرش ماشینی
ماشینهای صنعتی نساجی توانایی بافت انواع فرش ماشینی با مواد اولیه مختلف را دارا میباشند. پشم و الیاف مصنوعی نظیر پلی پروپیلن، نایلون، پلی استر، اکریلیک و ابریشم مصنوعی، موادی هستند که بیشترین استفاده را در تولید فرشهای ماشینی دارند. این مواد دارای درجههای مختلف کیفیت -و بالطبع قیمت– میباشند. برای مثال، یک فرش ماشینی با کیفیت بافته شده از پشم میتواند دارای عمری برابر چند دهه باشد.
البته به طور کلی، عمر فرش –چه فرش ماشینی و چه فرش دستباف- به نوع نگهداری و محل استفاده از آن نیز وابسته است. این که مراقبت از آن به چه صورت باشد و تردد در محل به چه میزان باشد. حتی آب و هوای محل مورد استفاده و نوع و میزان رطوبت زمینی که فرش آن را پوشش میدهد نیز در طول عمر فرش موثر میباشند.
فرش ماشینی و تولید جهانی
با ظهور ماشینهای نساجی صنعتی، انواع فرشهای ماشینی در اقصی نقاط جهان بافته میشود. کشور چین از جمله کشورهای تولید کنندهی فرش ماشینی است. با این وجود، نباید از هنر طراحی فرش ایرانی غافل شد. این هنر با روحی که در آن دمیده شده است، قابل کپی برداری نیست. شاهد این مدعا، صادرات فرشهای ماشینی ایران –به ویژه فرش ماشینی کاشان- به کشور چین است.
این صادرات به میزانی است که کشور چین، بزرگترین هدف صادراتی فرشهای ماشینی ایران است. و ثروتمندان چینی -که به واسطهی رونق صنعتی این کشور، تعدادشان بسیار زیاد شده است- از فرشهای ماشینی ایرانی برای زینت بخشیدن به خانههای لوکس خود بهره میبرند.
به این ترتیب میتوان این ادعا را ثابت کرد که اصالت هنر فرشبافی ایرانی همچنان حرف اول را در صنعت فرش جهان میزند. البته بقا و توسعهی صنعت فرش ایران مستلزم ارائهی راهکارهایی است تا در جهان این کیفیت برتر به مردم شناسانده شود.